Disco Muzika

Disko (fr. disque, engl. disco) je pravac pop muzike koji se polovinom 70-tih godina 20. vijeka odvojio kao zaseban muzički pravac. Tekstovi, melodija a često i pjesma, u disko muzici su potisnuti u pozadinu. U prvom planu su igra, ples, miks i ritam (engl. beat sa frenkvencijom od 120-130 u minuti) sa specifičnim ritmičkim promjenama (engl. groove). Vrhunac, disko muzika doživljava između 1976. i 1979., kada ima veliki uticaj na modu, „duh vremena“ kao i na tadašnji stil života.


Pojam disko, kao skraćenica od diskoteka, potiče iz francuskog (fr. discothèque) i prvi put se pojavljuje 1941. godine. Diskotekom se označavao noćni klub, u kome je muzika dolazila iz gramofona umjesto da je izvođena uživo. Predstavlja složenicu od riječi "disque" (gramofonska ploča) i "bibliothèque" (biblioteka).


60-tih godina 20. vijeka su, posebno u SAD diskoteke postale popularne. Najviše mladi ljudi su slušali muziku po kojoj se moglo plesati i igrati, najviše soul i fank (engl. funk). U kasnim 60.-tim, razvija se, blagi i šaroliko aranžirani podstil soula pod nazivom "filisound" (engl. Phillysound, nazvan po američkom gradu Filadelfiji, odakle i potiče). Iz njega, sa uticajem drugih muzičkih pravaca, se ranih 70-tih, razvija novi muzički pravac - disko. Ispočetka popularan samo u "alternativnim" afroameričkim krugovima kao i kod homoseksualne publike u američkim metropolama.


Ubacivanje refrena popularnih kod šire publike, promoviše disko muziku interesantnom za sve više radio stanica a samim tim i još više publike, čime disko konačno gubi svoj alternativni karakter i etablira se kao zaseban muzički pravac. Prvi disko hitovi uspijevaju da se domognu čelnih pozicija na hit listama: Rock Your Baby od George McCrae (1974), Kung Fu Fighting od Carl Douglas (1974) ili Shame, Shame, Shame od Shirley & Company (1975).

Kada muzički producenti otkrivaju komercijalni potencijal disko muzike, produciraju se ploče specijalno za diskoteke. U Evropi 1976. počinje uspon Boney M sa Daddy Cool. Pod uticajem zvukova violine i sa ponavljajućim refrenima, Munich-Sound izdaje Love To Love You Baby od Donna Summer i Fly, Robin, Fly i Get Up And Boogie grupe Silver Convention. "Disko-era" dostiže svoj vrhunac popularnosti 1977. godine filmom Saturday Night Fever u kome radnja filma otprilike opisuje tadašnji stil života disko generacije tj. daje odgovor na pitanje: Kako da igram u diskoteci, a da me svi primijete?

Samo nekolicini umjetnika disko generacije, je uspjelo održati uspješnu karijeru i posle "disko vala". Dona Samer, Beri Vajt i Bi Džis, koji predstavljaju i u drugom smislu jedan kuriozitet - producirali su sami sebe, što je u disko eri bilo veoma važno: Giorgio Moroder (Dona Samer, The Three Degrees, Blondie), Frank Farian (Boney M) ili Diter Bolen (Modern Talking, Bonnie Tyler ili Marianne Rosenberg). Producenti su imali veoma veliki uticaj na razvoj disko muzike.


Mnoge pop i rok zvijezde 70-tih su pod uticajem disko muzike, dodavale svojim djelima određene disko elemente. Tako na primjer, The Rolling Stones, Rod Stewart, Queen, Electric Light Orchestra i Cher. Disko je imao uticaj čak i na kantri (Dolly Parton) ili hard rok (Kiss).

U obratnom smjeru, mnogi rok, pop ili čak klasični hitovi, slave svoju disko verziju (Neil Young Heart Of Gold (Boney M.), Los Bravos Black Is Black (Belle Epoque), Betovenova 5-ta simfonija (A Fifth Of Beethoben, Walter Murphy).


Disko val je imao veliki uticaj na kasnije muzičke stilove 80-tih, kao na primjer, haus (engl. house) i haj enerdži (engl. hi-NRG) sa pojačanim elektronskim instrumentima i sl. Dok se u Evropi 1980ih godina razvija juro disko (engl. euro disco) i italo disko, koji potiču više iz soula i fanka 1970ih, u SAD postaje R&B ponovo popularan. Iz tih muzičkih pravaca, razvija se kasnije dio dens muzike. Sa originalnom disko muzikom, od današnjih muzičkih pravaca, samo haus ima užu muzičku sličnost.

Danas se disko muzikom naziva svaki muzički stil elektronskog porijekla uz koji se može plesati i igrati. Disko muzika je, iako protiv svoje volje, uticala i na pank muziku (pogo - anti-disko ples).


Tipični instrumenti disko muzike su ritmička gitara, bas, klavir i klavijature. Od diska nerazdvojni su violina, čelo i harfa, kao i duvački instrumenti trompeta, saksofon, klarinet, flauta i bubnjevi. Posebnu popularnost su stekli i elektronski modeli bubnjeva tkzv. "i drams" (engl. e-Drums).

Za disko muziku je tipičan 4/4 takt, 1/8 haj hat (engl. Hi Hat) kao i intenzivni bas sa čestim sinkopijama (tonovi aritmični osnovnom taktu).

1/8 takt drugih instrumenata podržava ritmička gitara. Vodeće (engl. Lead) gitare su veoma rijetke. Drugi instrumenti su često samo nagoviješteni, često aritmično osnovnom taktu.